Kaukaz jako przestrzeń społeczno-kulturowa budzi żywe zainteresowanie nie tylko z powodów swych naturalnych walorów, ale może przede wszystkim ze względu na zamieszkujących tam ludzi, serdecznych, niezależnych i odważnych. Ludzie Kaukazu nie widzą się jednak w jednej grupie, zbyt wiele ich różni, zbyt wiele ich dzieli. Uważają zaś, że Kaukaz to jedynie absorbująca wszelkie zmysły, niezwykle zróżnicowana i pociągająca geograficzna przestrzeń między morzami Czarnym i Kaspijskim, z osadzonym między nimi pasmem pięknych, wymagających gór. Warunki te spowodowały, że ziemia ta nie mogła obyć się bez skrajnych emocji – od uwielbienia i wzajemnego szacunku po nienawiść, pchającą często do niestety zbyt długotrwałych, krwawych konfliktów.
Wielobarwny, wielonarodowy i wielokulturowy region, ulokowany w pasjonującym geopolitycznie miejscu, jest oczywistym powodem dla porywającej intelektualnej przygody i naukowej dyskusji, która toczy się także w Polsce.
Wart odnotowania jest fakt, iż tego typu przedsięwzięciom od lat sprzyja środowisko związane z rzeszowskim czasopismem naukowym „Kaukaz – Przeszłość – Teraźniejszość – Przyszłość” funkcjonującym przy Instytucie Historii Uniwersytetu Rzeszowskiego, z Dariuszem Popkiem na czele. Dzięki ich aktywności i zaangażowaniu już po raz ósmy w dniach 10 – 11 października 2019 roku w Rzeszowie mogła się odbyć Międzynarodowa Konferencja Naukowa zatytułowana „Kaukaz: Doświadczenia Przeszłości – Perspektywy Przyszłości”.
Organizatorzy zadbali o dobrą atmosferę spotkania i wysoki komfort pracy zaproszonych do wystąpień ze swymi dociekaniami badawczymi referentów z Armenii, Azerbejdżanu, Gruzji, Rosji, Ukrainy i oczywiście Polski. Obrady odbyły się w kilku sekcjach tematycznych wskazujących na bardzo szerokie spektrum zagadnień i wątków poruszanych na tym wyjątkowym spotkaniu; Kaukaz-Polityka, Kaukaz – Kultura/Pamięć/Symbole, Kaukaz - Społeczeństwo, Kaukaz - Historia, Kaukaz – ekonomia i turystyka, Kaukaz – historia i tożsamość, a także Kaukaz - Polska. Przyjazna, wysoce profesjonalna forma spotkania i wyważony sposób prowadzenia obrad, sprzyjał podjęciu w trakcie dyskusji spraw najtrudniejszych, wciąż budzących w regionie i jego sąsiedztwie liczne emocje i kontrowersje. Należą do nich bez wątpienia konflikt rosyjsko-gruziński, lokalne separatyzmy, czy zadawniona wojna ormiańsko-azerska o Górski Karabach.
Piszący te słowa miał przyjemność zaprezentować refleksję poświęconą działalności sowieckiego dysydenta i noblisty, Andrieja Sacharowa i jego związkom z Ormianami i Armenią.
W ramach konferencji, obok plenarnych obrad z inspirującymi wystąpieniami, a także nierzadko emocjonalnej i gorącej wymiany poglądów, gospodarze z sukcesem przewidzieli czas i miejsce dla dwóch panelowych dyskusji współorganizowanych z Regionalnym Ośrodkiem Debaty Międzynarodowej w Rzeszowie, a poświęconych regionalnej polityce i historii oraz Partnerstwu Wschodniemu. Goście konferencji mogli także obejrzeć autorską wystawę fotografii Jacka Wnuka z PWSZ w Krośnie pt. „Czeczenia – obraz po czasie wojny”, a także wziąć udział w pokazie telewizyjnego reportażu poświęconego Gruzji.
Niewątpliwą atrakcją wydarzenia był także międzynarodowy turniej szachowy, do którego przystąpili również zagraniczni uczestnicy konferencji. Dzięki rzeszowskiej inicjatywie Kaukaz zbliża się do Polski, a Polska do Kaukazu - dla obopólnych korzyści.
Zdjęcia organizatorów