start

Wspomnienie Stanisława Barańczaka

Koło Naukowe Досуг uczciło pamięć Stanisława Barańczaka, naszego wspaniałego tłumacza i poety, zmarłego 26.12.2014 roku w Newtonville pod Bostonem. Poprzez ekspozycję niektórych tylko Jego książek oraz artykułów prasowych, jakie ukazały się po Jego śmierci, daliśmy w sposób symboliczny wyraz świadomości tej wielkiej straty dla naszej kultury.

11.01. 2015 studenci III roku Języka i Kultury Rosji mogli bliżej zapoznać się z zasługami i przebiegiem życia Stanisława Barańczaka dzięki prezentacji przygotowanej przez Patrycjusza Wojnara. O warsztacie i dorobku tłumaczeniowym Stanisława Barańczaka niejednokrotnie była wcześniej mowa na zajęciach. Z literatury rosyjskiej przetłumaczył on genialnie większość dorobku Noblisty z 1987 roku - Josifa Brodskiego (słynny tom  „82 wiersze i poematy” z przedmową Miłosza wydały Zeszyty Literackie w Paryżu już roku 1988). Tłumaczył także Mandelsztama, Achmatową, Cwietajewą i innych. 

Barańczak, represjonowany w PRL współzałożyciel Komitetu Obrony Robotników, pracował w redakcji Zeszytów Literackich oraz Zapisu, pisma wychodzącego poza cenzurą, a także współpracował z wieloma  innymi wydawnictwami podziemnymi i emigracyjnymi.  Od 1981 roku mieszkał w Stanach Zjednoczonych, wykładając literaturę polską na Uniwersytecie Harvarda.

Jest autorem antologii Spoiling Cannibals Fun: Polish Poetry of the Last Two Decades of Communist Rule przygotowanej wspólnie z Clare Cavanagh (1991), z którą przekładał też poezję  Szymborskiej. Warto dodać, że niedawno została obroniona  w PWSZ w Krośnie praca licencjacka na ten właśnie temat – autorstwa pana Rafała Łuczyckiego z DSdT (niedawnego uczestnika naszych spotkań w Kole).

Nie sposób tu omówić całego dorobku tłumaczeniowego Barańczaka w obszarze języka angielskiego. O rozpiętości Jego zainteresowań niech świadczy choćby taki tytuł: Fioletowa Krowa: 333 najsławniejsze okazy angielskiej i amerykańskiej poezji niepoważnej od Williama Shakespeare’a do Johna Lennona. 

Jego niezmordowany trud całego życia potwierdzają dwa opasłe tomy Szekspira, które zdążył wydać w Znaku: Komedie oraz Tragedie i kroniki. Wspomnijmy też o twórczej inicjatywie krakowskiego wydawnictwa Arka, które prowadził w latach 90-tych rektor naszej szkoły, prof. Grzegorz Przebinda. Wydało ono już wtedy w pięknej szacie graficznej kilka tomików w dwujęzycznej serii Biblioteczki Poetów Języka Angielskiego. Weszło tam 100 wierszy E. Dickinson, 44 wiersze P. Larkina, 55  wierszy R. Frosta, 33 wiersze G. M. Hopkinsa oraz 77 wierszy R. Herricka.

Przygotowała: Leokadia Styrcz-Przebinda.