start

Pożegnanie Jerzego Pomianowskiego (1921-2016)

Zmarły 29 grudnia 2016 roku Jerzy Pomianowski był wybitnym eseistą, współtwórcą paryskiej „Kultury”, tłumaczem literatury rosyjskiej: Czechowa, Tołstoja, Bułhakowa, Achmatowej, Mandelsztama, Puszkina, Sołżenicyna, Sacharowa. Jego wyjątkowa biografia dała mu szansę spotkania z wielkimi pisarzami i działaczami kultury wieku XX, był bowiem profesor Pomianowski rówieśnikiem Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, a jego literacka droga zetknęła go między innymi z Witoldem Gombrowiczem, Bruno Schulzem, Anną Achmatową, Borysem Pasternakiem, czy Aleksandrem Sołżenicynem. Jerzy Pomianowski przełożył także na język polski niemal wszystkie powieści i dramaty rosyjskiego pisarza Izaaka Babla, autora znakomitej "Konarmii"  czy "Opowiadań odeskich". 

Po antysemickiej nagonce w marcu 1968 roku, wyjechał z PRL do Włoch. W latach 1969-1970 wykładał na Akademii Teatralnej w Rzymie, a od połowy lat 70. był wykładowcą literatury polskiej na uniwersytetach w: Bari, Florencji i Pizie. To dzięki jego znakomitemu tłumaczeniu, opublikowanemu w 1974 pod pseudonimem Michał Kaniowski, pierwsi polscy czytelnicy mogli przeczytać zakazany „Archipelag GUŁAG” Aleksandra Sołżenicyna. Ten potężny i ważny tekst został wydany nakładem paryskiej „Kultury” redaktora Jerzego Giedroycia. Jerzy Pomianowski postrzegał tego wybitnego emigracyjnego publicystę jako postać, która wywarła największy wpływ na jego życie.

Pomianowski  wrócił do Polski w połowie lat 90, aby w 1999 roku założyć i poprowadzić jako redaktor naczelny miesięcznik „Nowaja Polsza” wydawany po rosyjsku, dla rosyjskiej inteligencji.

Zmarł w Krakowie w wieku 95 lat.

W ostatniej drodze Jerzego Pomianowskiego na warszawskich Wojskowych Powązkach uczestniczył Rektor PWSZ w Krośnie, prof. dr hab. Grzegorz Przebinda, który jako stały współpracownik „Nowej Polszy” od połowy lat 90. spotykał się z profesorem Jerzym Pomianowskim, korespondował i wymieniał poglądy o Polsce i Rosji wielokrotnie.

Zapraszamy do lektury pożegnalnego tekstu Grzegorza Przebindy o Jerzym Pomianowskim oraz wywiadu z rektorem Przebindą wyemitowanego przez Polskie Radio24.  

Grzegorz Przebinda, Jerzy od smoków,  „Tygodnik Powszechny”, 15 stycznia 2017 > Ściągnij artykuł

Grzegorz Przebinda o Jerzym Pomianowskim i idei przekładu  dla Polskiego Radia24 (7.01.2017) >   posłuchaj nagrania mp3

Grzegorz Przebinda o Jerzym Pomianowskim dla Radia Kraków (29.12.2016) > posłuchaj nagrania mp3

fot 1. K. Dubiel (Novpol.org)

fot 2. E. Pilarczyk (Kraków 2012)

dr Bartosz Gołąbek