27-29 kwietnia 2017 roku w estońskim Tartu odbyła się VII Międzynarodowa Konferencja z cyklu Across Borders VII - Cultures in Dialogue. Idea tej konferencji zrodziła się ponad 10 lat temu wśród uczonych i dydaktyków związanych z Państwową Wyższą Szkołą Zawodową w Krośnie.
Od 2004 roku konferencja odbywała się regularnie w PWSZ w Krośnie, ale także poza granicami Polski w zaprzyjaźnionych ośrodkach akademickich i naukowych na Słowacji i Węgrzech, gromadząc przede wszystkim badaczy i praktyków związanych anglistyką. Tegoroczna, siódma już edycja Across Borders odbyła się w uroczym Tartu, dawnym Dorpacie, które leżąc na styku wpływów imperiów i wielu ścierających się kultur stało się tradycyjnym centrum życia naukowego i kulturalnego Estonii, ale także, co istotne dla naszej inicjatywy, symbolem przekraczania granic i zmieniającej się Europy.
zbiorowe zdjęcie uczestników konferencji w atrium Estońskiego Muzeum Literatury
Konferencja z roku na rok poszerza swój geograficzny zasięg i przełamuje granice zarówno w sensie intelektualnym jak i praktycznym. W tym roku organizatorzy wydarzenia z sukcesem zaprosili do pogłębienia współpracy Estońskie Muzeum Literatury ( Eesti Kirjandusmuuseum) oraz Estońskie Muzeum Narodowe (Eesti Rahva Muuseum). Obie te niezwykle ważne dla współczesnej Estonii instytucje stanęły na wysokości zadania tworząc w swoich siedzibach znakomitą atmosferę spotkań z badaniami międzykulturowymi. Pierwsze dwa dni konferencji odbyły się w Muzeum Literatury, a sobotnie panele, wraz z wykładem plenarnym profesora Michaiła Łotmana odbyły się w nowopowstałym, imponującym architektonicznym rozmachem Estońskim Muzeum Narodowym. Jego budynek, co ma wymiar symboliczny, powstał na pasie startowym dawnego radzieckiego lotniska wojskowego, na którym jeszcze w latach 70. i 80. XX wieku stacjonowały zagrażające bezpieczeństwu Europy sowieckie bombowce strategiczne.
Zainteresowanie konferencją przerosło oczekiwania organizatorów, a liczba międzynarodowych uczestników (Czechy, Estonia, Finlandia, Hiszpania, Irlandia, Litwa, Łotwa, Macedonia, Malta, Polska, Rosja, Słowenia, Rumunia, Turcja) umożliwiła obrady w obrębie kilku przestrzeni badawczych filologii, socjologii czy historii, czyniąc debatę niezwykle twórczą. Niemal w każdej z sekcji występowali i dyskutowali badacze związani z krośnieńską uczelnią - etnolingwistyka, globalizacja, humor, kontakty językowe, literatura, nauczanie języka, Niemcy, przekład, style komunikacyjne, współczesne media, Rosja, teatr - gromadząc zainteresowaną i żywo reagującą na wystąpienia publiczność.
Obok wydarzeń naukowych istotnym uzupełniającym elementem konferencji były propozycje kulturalne dla uczestników - spacer po mieście z przewodnikiem i zapoznanie się z jego unikatowym wielokulturowym charakterem, co ważne również z licznymi polskimi wątkami, a także zwiedzenie niesłychanie nowoczesnej, bogatej w artefakty i ekspozycyjne pomysły wystawy Estońskiego Muzeum Narodowego. Mamy nadzieję, że kontakty z naszymi partnerami w Estonii zaowocują możliwościami praktyk zawodowych dla naszych studentów w obu muzealnych instytucjach.
Budynki Muzeum Literatury i Muzeum Narodowego (po prawej)
W dyskusjach sesyjnych i w kuluarach podczas konferencji Acorss Borders VII w Tartu wyraźnie pobrzmiewała troska o przyszłość idei zjednoczonej Europy, w której różne narody i kultury, przekraczając, a często także niwelując granice potrafią znaleźć podstawy do porozumienia i prowadzić nierzadko przecież trudne dyskusje w pokojowych, cywilizowanych warunkach z poszanowaniem wrażliwości i wartości reprezentowanych przez "innych".
PWSZ im. Stanisława Pigonia w Krośnie serdecznie dziękuje estońskim przyjaciołom za dobrą współpracę i znakomite przygotowanie konferencji.
Bartosz Gołąbek
zdjęcia: Alar Madisson, Bartosz Gołąbek